راهنمای خرید دستگاه تصفیه کننده هوا
radzad
- شهریور 1, 1400
- 6:55 ب.ظ
پنجرهها و درهای دو جداره به دور نگهداشتن آلودگیها از محیط کمک میکنند اما در عین حال، بسیاری مواد ناخواسته در آن گیر میکنند. به گفته آژانس حفاظت از محیط زیست، غلظت برخی از آلایندهها دو تا پنج برابر بیشتر از محیط بیرون از خانه است.
آلایندهها مانند دود تنباکو، چوب در حال سوختن، بخارات حاصل از تبخیر محلول های تمیز کننده در ساختمان و همچنین گازهای متصاعد از مصالح ساختمانی، بعلاوه ذرات غبار و شوره حیوانات خانگی، همه و همه محیط داخلی خانه را به محیطی ناسالم تبدیل میکند که تأثیرات نامطلوبی بر سلامت انسان دارد. در طول یک سال گذشته، ما شاهد این بودهایم که با وجود همه گیری ویروس کرونا شرایط برای مردم سختتر هم شده است.
ذرات ریز به قطر 10 میکرومتر یا کوچکتر، از جمله ذرات موجود در گرد و غبار و دود، نگران کننده هستند زیرا میتوانند راه خود را به عمق ریهها باز کنند. تنفس ذرات برای چند ساعت یا چند روز برای تحریک ریهها و ایجاد حملات آسم کافی است و در افراد مبتلا به بیماری قلبی با حمله قلبی مرتبط است. بر اساس گزارش ای دی پی، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض این ذرات، با تشدید برونشیت، کاهش عملکرد ریه و مرگ زودرس مرتبط است.
ترکیبات آلی فرار (VOCs)، از جمله فرمالدئید که از چسبها، رنگها و محصولات پاک کننده به هوا منتقل می شوند، میتوانند باعث تحریک بینی، گلو و چشم، سردرد، حالت تهوع و آسیب به کبد، کلیه و سیستم عصبی شود. برخی از گازها مانند رادون حتی باعث سرطان ریه و مرگ میشوند.
آیا دستگاههای تصفیه کننده هوا موثرند؟
بهترین راه برای بهبود هوای داخل خانه حذف منابع آلاینده و تهویه هواست. زمانی که تهویه هوا به روش طبیعی امکان پذیر نباشد، دستگاههای تهویه هوا به کمک شما میآیند. دستگاههای تصفیه هوای اتاق طوری طراحی شدهاند که هوا را در هر اتاق بصورت جداگانه فیلتر میکنند نه مانند سیستم گرمایش یا تهویه مرکزی خانگی که روی هوای کل خانه تاثیر گذار است. این تصفیه کنندگان هوا به کاهش آلودگی داخلی کمک میکنند اما محدودیتهایی برای استفاده از آنها وجود دارد.
کاربرد دستگاههای تصفیهی هوا
دستگاههای تصفیه هوا در مراحل آزمایشگاهی ما نشان دادند که میتوانند گرد و غبار، دود و گرده را از هوا تصفیه کنند. مطالعات متعدد در مورد تصفیه کنندههای هوا نشان میدهد که استفاده از فیلترهای HEPA منجر به کاهش 50 درصدی یا بیشتر این ذرات معلق میشود. یک مطالعه در سال 2018 بر روی 130 خانه نشان داد که فیلتراسیون منجر به کاهش حدود 30 درصدی ذرات درشت مانند گرد و غبار میشود.
اما فیلتراسیون چگونه بر سلامتی تأثیر میگذارد؟ در دوازده تحقیقی که در ونکوور، بریتیش کلمبیا، تایپه، تایوان و ماساچوست انجام شد، شرایط قلبی عروقی خانوارها را بررسی کردند و استفاده از این فیلترها کیفیت سلامت قلب و عروق شرکت کنندگان را بهبود بخشید. ای پی ای نیز 8 آزمایش در این رابطه طراحی کرد که تمرکز آن در این تحقیقات بر آلرژی و علائم آسم بود. نتایج نشان دادند که استفاده از این فیلترها باعث کاهش برخی علائم آلرژی (که از فردی به فرد دیگر متفاوت است) شده بود. شرکت کنندگان مبتلا به آسم در مطالعه سال 2018 دانشگاه کالیفرنیا، از کاهش 20 درصدی نیاز مراجعه به پزشک خبر دادند.
با این حال، جوامع علمی و پزشکی نمیتوانند صد در صد استفاده از دستگاههای تصفیه هوا را مرتبط با بهبود شرایط جسمی و سلامتی فرد بدانند. زیرا نتایج حاصله از این تحقیق متغیر است و مطالعات طولانی مدت بسیار کمی هم انجام شده است. بعلاوه، برخی از مطالعات متغیرهای دیگری مانند استفاده منظم از جاروبرقی و تمیز کردن محیطی، روکش بالش و حذف حیوانات خانگی از اتاق خواب داشتند که همه آنها می توانند بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارند. دستگاههای تصفیه هوا با فیلترهای HEPA قادرند قطراتی که ویروس کرونا در آنها حرکت میکند (هنگام سرفه، صحبت یا تنفس افراد) را در خود گرفتار کنند. اما برای این منظور به تصفیهای نیاز دارید که مدام هوا را تصفیه کند و جریان هوا در آن دائمی باشد.
دستگاههای تصفیه هوا قادر به انجام چه کارهایی نیستند؟
دستگاه تصفیه هوا میتواند مواد حساسیت زا را تنها زمانی که در هوا شناور هستند حذف کند. آلرژنهای بزرگتر و سنگینترمانند کنهها، کپک و گرده، آنقدر سریع روی زمین مینشیند که دستگاه تصفیه هوا نمیتواند به موقع آنها را جذب کند.
آنچه هنوز دربارهی تصفیه کنندههای هوا نمیدانیم!
به گفته ای پی ای، رادون یکی از عواملیست که هنوز نتایج قطعی در مورد آن نداریم. مطالعات در مورد توانایی دستگاههای تصفیه هوا در مقابله با این گاز خطرناک بی نتیجه است. در حقیقت، تحقیقات کافی در مورد تصفیه کنندههای هوا که آلایندهها را صورت گروهی حذف میکنند، وجود ندارد.بنابراین مشخص نیست که این دستگاهها در حذف این آلایندهها چقدر موثر هستند. همچنین اطلاعات محدودی در مورد تأثیر دستگاههای تصفیه هوای یونیزه کننده بر سلامتی وجود دارد. این امر توجه ما را به نکتهی مهم دیگری جلب میکند. اینکه کدام یک از دستگاههای تصفیه کننده موجود بهتر است؟
انواع دستگاههای تصفیه هوا
دستگاههای تصفیه کننده هوا برای مقابله با آلودگیهای محیطی از تکنولوژیهای مختلفی استفاده میکنند. کارکرد برخی بهتر از دیگریست. برخی از آنها هم میتوانند برای سلامتی شما مضر باشند.
فیلترهای مکانیکی: دستگاههای تصفیه هوا با فیلترهای چین دار با استفاده از فنها، هوا را از تارهای متراکم، که پر از الیافهایی هستند و ذرات را به دام میاندازند، عبور دهند.
فیلترهای با چینهای بسیار ظریف جزء فیلترهای HEPA محسوب میشوند و توانایی جمع آوری 99.97 درصد ذرات با اندازه معین (به قطر 0.3 میکرومتر مانند دود و رنگدانهها ) را دارند. فیلترهای HEPA میتوانند ذرات بزرگتر از جمله گرد و غبار و گرده را از بین ببرند. البته این در صورتیست که این ذرات هنوز در هوا معلق باشند.
نکته مهم: توجه داشته باشید که برخی از فیلترهای دارای برچسب “HEPA-type” یا “HEPA-like” توانایی برابر یک فیلتر HEPA واقعی را ندارند اما ممکن است در شرایط ایدهآل عملکرد مشابه از خود نشان بدهند.
فیلترهای مکانیکی به کاهش گازها و بوها کمک نمیکنند. از طرفی این فیلترها گران هم هستند. فیلترهای مکانیکی هر شش تا 12 ماه نیاز به تعویض دارند. هزینه هر یک از فیلترها میتواند تا 200 دلار هم برسد اما میانگین قیمتی معمول آن چیزی در حدود 80 دلار است. این قیمت ممکن است در نقاط مختلف جهان کمی متفاوت باشد.
فیلترهای کربنی: فیلترهای جاذب به جای جذب ذرات به روش فیلترهای مکانیکی، از کربن فعال استفاده می کنند که میتواند برخی از مولکولهای ایجاد کننده بو را از هوا جذب کند. همچنین قادرند برخی گازها را هم از هوا حذف کنند اما در برابر فرمالدئید، آمونیاک یا اکسید نیتروژن موثر نیستند. بسیاری از دستگاههای تصفیه هوا دارای فیلتر کربن فعال و فیلتر چین دار برای جذب ذرات هستند. هر چند کربن فعال سریعتر از فیلتر چیندار اشباع میشود و نیاز به تعویض بیشتر دارد و تقریبا هر سه ماه د رمیان باید عوض شوند. هزینهی این فیلترها هم حدودا 50 دلار است.
درسال 2008 تحقیقی روی میزان از بین بردن بوی مواد خوراکی هنگام آشپزی در این تصفیهها انجام شده بود و نتایج نشان داد تنها دو دستگاه قادر به انجام این کارند و دلیل آن هم این است که از فیلترهای کربنی بسیار بزرگ و قوی استفاده میکردند.
ژنراتورهای ازنی: این دستگاهها ازن تولید میکنند. ازن مولکولیست که میتواند با آلایندههای خاص واکنش داده و ترکیب شیمیایی آنها را تغییر دهد. این قابلیت میتواند منجر به کاهش کیفیت هوا در محیط شود و ما به هیچ عنوان این تصفیه کنندهها را توصیه نمیکنیم. سازندگان دستگاه های تولید کننده ازن اغلب ادعا میکنند که این دستگاهها میزانی ایمن از اوزون را ساطع میکنند، اما در گذشته آزمایشهای مختلف نشان داد که حتی در پایینترین سطح هم برخی از این ژنراتورهای ازنی به سرعت از محدوده 0/05 میزان تولید ازن که مورد تائید سازمان غذا و دارو بود بالاتر میروند. علاوه بر آن مطالعات نشان داده است که سطوح پایین ازن آلایندههای داخلی را از بین نمیبرد. مطالعات همچنین نشان میدهد که ازن با مشکلاتی همانند کاهش عملکرد ریه و افزایش خطر سوزش گلو، سرفه، درد قفسه سینه و التهاب بافت ریه ارتباط دارد. به گفته ای پی ای ازن میتواند آسم، آمفیزم و برونشیت را تشدید کند.
نکته مهم: دستگاه های تولیدکننده ازن باید همواره در فواصل زمانی مشخص، کالیبره شوند تا میزان ازن تولید شده در آنها بررسی شود. وقتی سطح ازن تولید شده از حد استاندارد بالاتر رود، مشکلات فوق را بوجود خواهد آورد.
دستگاههای تصفیه هوای الکترونیکی: رسوب دهندهها و یونیزه کنندههای الکترواستاتیک ذرات موجود در هوا را باردار میکنند و سپس با کمک جاذبه مغناطیسی به صفحات روی دستگاه یا سطوح مجاور می چسباند.
اشعه ماوراء بنفش (UVGI): برخی از تولیدکنندگان ادعا میکنند که دستگاههای تصفیه کننده هوا با لامپهای UV ویروسهای موجود در هوا، باکتریها و اسپورهای قارچی را از بین میبرند. اما برخی از باکتریها و اسپورها در برابر اشعه ماوراء بنفش مقاوم هستند. اشعه ماوراء بنفش باید به اندازه کافی قوی باشد و زمان قرار گرفتن در معرض آن نیز به اندازه کافی طولانی باشد تا به شکل موثر تصفیه هوا را انجام بدهد. ضمنا اشعه UV بیشتر برای استریل کردن اجسام مناسب است. بدن انسان نباید در معرض اشعه UV قرار بگیرد؛ پس در هنگام استفاده از لامپهای UV باید محیط را ترک کرد.
اکسیداسیون فوتوکاتالیستی یا PCOها: این پی سی او ها از اشعه ماوراء بنفش و یک فتوکاتالیست مانند دی اکسید تیتانیوم برای تولید رادیکالهای هیدروکسیل که اکسید کننده آلایندههای گازی است، استفاده میکند. بسته به آلاینده، این واکنش گاهی اوقات میتواند محصولات جانبی مضر مانند ازن، فرمالدئید، دی اکسید نیتروژن و مونوکسید کربن تولید کند. تحقیقات میدانی کمی در مورد اثربخشی تصفیه کنندههای هوا PCO انجام شده است، اما یک مطالعه آزمایشگاهی که توسط محققان دانشگاه سیراکوز در نیویورک انجام شده است، نشان میدهد که این دستگاهها هیچ یک از ترکیبات آلی فرار (VOCs) که معمولاً در هوای داخل خانه یافت میشود را به طور موثر حذف نمیکنند. باید اشاره کنیم که این تصفیه کنندهها در حذف گرد و غبار، دود و گرده گیاهان خوب عمل نکردند.
نحوه آزمایش تصفیه کنندههای هوا
برای مشاهده میزان کارکرد تصفیه کنندهها، در محفظهای ایزوله دود و گرد و غبار تزریق میکنند و از شمارنده ذرات برای اندازه گیری تغییر غلظت ذرات هوا در اتاق استفاده میکنند. این اندازه گیری برای 15 دقیقه انجام میشود.
در این آزمایش از ذرات به اندازه 0.1 میکرومتر تا 1 میکرومتر که محدوده اندازهی ذرات کنه، گرد و غبار، آلرژن و دود است، استفاده میکنند. ذرات بزرگتر از 1 میکرومتر، مانند گرده در این آزمایش شرکت داده نمیشوند زیرا هر دستگاه تصفیه کننده هوا که در این آزمایش خوب عمل کند، صد در صد قادر به حذف ذرات با این اندازه نیز هست.
از آنجا که دستگاههای تصفیه هوا به طور معمول دارای بخش تنظیم سرعت هستند، برای حذف گرد و غبار و دود همهی سرعتها را باید تست کنند.
همچنین میزان سر و صدای دستگاه را در این سرعتها اندازهگیری میکنند و از آنجا که دستگاههای تصفیه هوا باید در تمام ساعات روشن باشند، میزان هزینههای سالانه که شامل تعویض فیلتر و میزان مصرف انرژی برای کارکرد دستگاه به طور 24 ساعته در طول یک سال میشود را نیز اندازهگیری میکنند.
هنگام خرید دستگاه تصفیه هوا به چه نکاتی توجه کنیم
یک قاعده کلی برای استفاده از دستگاههای تصفیه هوا وجود دارد و آن این است که باید فیلترها را هر شش تا 12 ماه (برای تصفیههای مکانیکی) و هر سه ماه یکبار (برای تصفیههای کربنی) تعویض کنید. اکثر دستگاههایی که آزمایش میشوند دارای نشانگر هستند که به شما این امکان را میدهد زمان تعویض (یا تمیز کردن) فیلتر را بدانید. هزینه فیلترها بسیار متفاوت است اما به طور میانگین هر فیلتر بین 20 تا 200 دلارهزینه دارد. فیلترهایی با کربن حذف کننده بو میتوانند تا 50 دلار نیز هزینه داشته باشند.
برچسبها و نشانه هایی روی دستگاهها وجود دارند که باید به آنها توجه کنید. اولین برچسب لوگوی انرژی استار است. دستگاههای تصفیه هوا باید به صورت شبانه روزی کار کنند تا اثربخش واقع شوند پس در هنگام خرید باید میزان مصرف انرژی آن را نیز در نظر بگیرید. مثلا دستگاه های تصفیه کننده دارای تاییدیه انرژی استار، 40 درصد کمتر از سایر مدلها انرژی مصرف میکنند. اگر از دستگاه های معمولی تری استفاده میکنید هم حتما میزان مصرف انرژی آن را بررسی کنید. بهتر است دستگاه هایی را انتخاب کنید که دارای برچسب انرژی باشند.
برچسب دیگری که شاید روی دستگاه های موجود در بازار اروپا یا آمریکا ببینید برچسب تاییدیه AHAM است. این تاییدیه به این معنیست که انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی این مدل را آزمایش کرده است. بسیاری از دستگاه های تصفیه هوا گواهینامه AHAM را دارند و کیفیت هوای خروجی آنان بهتر است.
CADR حجم هوای تمیزی که دستگاه تصفیه هوا در بالاترین سرعت خود تولید میکند را نشان میدهد. به عنوان مثال، یک دستگاه تصفیه کننده با CADR 250 در هر دقیقه 250 مترمکعب هوای پاک تولید میکند. هرچه CADR بالاتر باشد، دستگاه تصفیه هوا سریعتر و کارآمدتر است. دستگاههای تصفیه هوای اتاق با فیلترهای HEPA اغلب بالاترین CADR را دارند. میزان CADR بالای 240 بهترین عملکرد، بین 240 تا 180 بسیار خوب، بین 179 تا 120 خوب، بین 119 تا 60، نسبتا پایین و زیر 60 بدترین عملکرد را دارد.
رتبه بندیهای مختلف CADR برای حذف دود، گرد و غبار و دوده دخانیات وجود دارد. شما باید بنا به نیاز خود به این درجه بندیها دقت کنید. به عنوان مثال اگر با یک فرد سیگاری زندگی یا به طور منظم از شومینه استفاده میکنید، یک دستگاه تصفیه هوا را انتخاب کنید که CADR بالایی برای دود تنباکو دارد.
دستگاههایی که روی آن اندازهی اتاقها نوشته شده یعنی توانایی تصفیه کامل آن متراژ را دارد. اکثر مدلهایی که برای فضاهای بزرگ (350 فوت مربع معادل 32 متر مربع به بالا) مناسب هستند، بهترین عملکرد را در سرعتهای پایینتر دارند.
یکی دیگر از موارد مهم، توجه به میزان سر و صدای دستگاه است. این دستگاهها در 24 ساعت شبانه روز فعالند بنابراین تولید صدای کم یکی از مهمترین ویژگیهای آن ها باید باشد.
نکته هایی در به حداقل رساندن سر و صدای دستگاه تصفیه هوا:
هنگامی که در اتاق نیستید سرعت دستگاه را در بیشترین حالت قرار دهید تا میزان بیشتری از هوا را تصفیه کند و هنگامی که به اتاق بازمیگردید سرعت آن را کاهش دهید. راه حل دیگر این است که یک دستگاه تصفیه هوای مناسب فضای بزرگتر بخرید تا حتی در سرعت پایین، هوای بیشتری را فیلتر کند.
ویژگیهای دستگاه تصفیه هوا که باید به دنبال آن باشید:
در ادامه به چند ویژگی مهم دستگاه تصفیهی هوا اشاره میکنیم.
فیلترهای قابل شستشو
فیلترهای قابل شست و شو، ذرات بزرگ را قبل از رسیدن به فیلتر اصلی جمع آوری میکنند و به طور بالقوه عمر فیلتر اصلی را افزایش داده و در هزینه فیلترها صرفه جویی میکنند.
چراغ نشانگر
این چراغ وقتی که زمان تعویض (یا تمیز کردن) فیلتر فرا برسد چشمک میزند و به شما میگوید باید فیلتر را تعویض کنید.
سنسورهای کیفیت هوا
این شمارندههای ذرات میتوانند میزان آلودگی هوا را تشخیص داده و به طور خودکار سرعت تمیز کردن دستگاه تصفیه کننده هوا را مطابق آن تنظیم کنند.
چرخ برای حمل آسان
وزن بیشتر دستگاههای تصفیه هوای قابل حمل بین 5 تا 10 کیلوگرم است. اگر قصد دارید مدام دستگاه را از اتاقی به اتاق دیگر منتقل کنید، مدلی را انتخاب کنید که چرخ داشته باشد و بتوان راحت آن را جابجا کرد.
کنترل از راه دور
این قابلیت به شما اجازه میدهد به راحتی از هر جا که باشید دستگاهتان را تنظیم کنید. برخی از مدلها با اپلیکیشن کار میکنند و باید آن اپلیکیشن را روی تلفن خود نصب کنید.
ویژگیهای منفی تصفیههای هوا:
در اینجا به چند ویژگی منفی در دستگاههای تصفیه هوا اشاره میکنیم که بهتر است در صورت وجود، دستگاه را تهیه نکنید.
تولید ازن
بعضی از کشورهای جهان و بعضی از ایالت های آمریکا، دستگاههای تصفیه هوای خانگی که میزان ازن بیش از 0.05 ساطع میکنند را ممنوع کرده است. گاهی اوقات این دستگاهها تحت عنوان تصفیه کننده هوا با “اکسیژن فعال”، “اکسیژن سوپر” یا “اکسیژن ذخیره شده” فروخته میشود که در ذات دستگاه تغییری ایجاد نمیکند.
فیلترهای کربن فعال
تنها دستگاههای بسیار بزرگ با گرانول کربن توانایی از بین بردن بوهای بد را دارند و دستگاههای کوچک به شکل موثری نمیتوانند این بو ها را از بین ببرند.
لامپ های UV
تولیدکنندگان ادعا میکنند که این ویژگی باکتریها و اسپورهای کپک را از بین می برد اما به منظور این کار اشعه ماوراء بنفش باید به اندازه کافی قوی باشد و توجه کنید که اغلب این اشعه برای استریل کردن اجسام و سطوح مناسب است. تنها در صورتی که از کیفیت ساخت و عملکرد دستگاه های لامپ uv اطمینان دارید، آنها را خرید کنید. برای بررسی دستگاه های ضدعفونی کننده لامپ uv عرضه شده در راندماکس لطفا روی این لینک کلیک کنید.
چگونه از دستگاه تصفیه هوا بیشترین بهره را ببرید
فیلترها را در زمان مناسب و درست خود، تمیز یا تعویض کنید. یک قاعده کلی این است که باید هر شش تا 12 ماه یکبار فیلترهای مکانیکی و هر سه ماه فیلترهای کربنی را تعویض کنید.
دستگاه با کیفیت و اندازه درست را انتخاب کنید و آن را در اتاقی قرار دهید که بیشترین زمان را در آن سپری میکنید. بیشتر افراد زمان زیادی را در اتاق خوابشان صرف میکنند. شما هم اتاقی که بیشترین زمان را در آن میگذرانید انتخاب کنید. این دستگاهها سنگینند و سخت جابجا میشوند بنابراین اگر میخواهید یک دستگاه تصفیه هوا در چند اتاق داشته باشید دستگاههای مجزا برای هر اتاق تهیه کنید یا دستگاههایی بخرید که چرخ داشته باشند.
دستگاه تصفیه کننده خود را دائما روشن بگذارید. و درها و پنجرهها را در حین استفاده بسته نگه دارید. اگر با صدای دستگاه مشکلی ندارید، پیشنهاد میکنیم هنگامی که در اتاق نیستید، دستگاه را روی سرعت پایین تنظیم کنید و هنگامی که به اتاق برمیگردید سرعت دستگاه را زیاد کنید. البته میتوانید یک دستگاه قویتر بخرید تا حتی روی سرعت پایین هم هوای زیادی را تصفیه کند.
رتبه CADR تصفیه کننده هوا به چه معناست؟
اکثر دستگاههای تصفیه هوا برچسبی با نشان (CADR) دارد. این معیار توسط انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی (AHAM) در آمریکا ایجاد شده و به مصرف کنندگان کمک میکند تا درک کنند که دستگاه در فیلتر کردن ذرات مختلف چقدر موثر است.
به عنوان مثال، CADR 200 برای گرده به این معنی است که دستگاه تصفیه هوا میتواند غلظت گرده را کاهش دهد و هر دقیقه 200 متر مکعب هوا را تصفیه کند.
به طور کلی، هرچه این عدد بیشتر باشد میزان حجم هوایی که دستگاه در واحد زمان تصفیه میکند بیشتر است.
اگر این دستگاه را برای فردی که به کرونا مبتلاست تهیه میکنید، CADR 240 یا بالاترتهیه کنید.
برخی از دستگاههای تصفیه هوا دارای یک شماره CADR هستند. برخی دیگر اما دارای شماره CADR متفاوت برای دود و ذرات کوچک، گرد و غبار و ذرات مشابه بزرگ هستند.
ای پی ای هشدار میدهد که اکثر دستگاههای تصفیه هوا دارای درجه CADR کافی نیستند که بتواند آلودگیهای بزرگ مانند آلرژنهای مربوط به سوسکها را به طور موثری حذف کند.
همچنین، به خاطر داشته باشید که رتبه CADR نشاندهندهی کارکرد دستگاه در شرایط ایدهآل است. این اعداد در محیط آزمایش کنترل شده تعیین میشوند. متغیرهای موجود در خانه شما، مانند مسیرهای خروجی هوا یا رطوبت، ممکن است مانع از آن شود که کارکرد دستگاههای تصفیه هوا به درجه مطلوب خود برسد.
انواع فیلترهای تصفیه هوا
دستگاههای تصفیه هوا که فیلتر مکانیکی دارند بهترند. این بدین معناست که فیلترهای آنها به طور فیزیکی آلایندههایی که از آنها عبور میکنند را به دام میاندازند. دستگاه تصفیه هوا حداقل دو فیلتر دارد. پیش فیلتر ذرات بزرگی مانند موی حیوانات خانگی را جذب میکند و فیلتر اصلی که آلایندههای کوچکتر را جذب میکند.
تفاوت چندانی بین پیش فیلترها وجود ندارد. برخی از آنها قابل شستشو هستند و برخی دیگر یکبار مصرف هستند. ممکن است در دراز مدت هزینه بیشتری برای شما داشته باشد، اما در غیر این صورت، چیز زیادی برای مقایسه وجود ندارد.
آنچه واقعاً مهم است فیلتر اصلی دستگاه تصفیه هوا شماست. به طور کلی، شما باید به دنبال یک دستگاه تصفیه هوا باشید که از فیلتر هوای ذرات معلق (HEPA) با کارایی بالا استفاده میکند.
این فیلترها %99.97 ذراتی را که 0.3 میکرون (میلیونیوم متر) یا بزرگتر هستند به دام میاندازد.
برای درک بهتر، کوچکترین اجسامی که متوسط چشم انسان میتواند ببیند، حدود 70 میکرون اندازه دارند. چشمان انسان ممکن است بتواند ذرات پراکندگی هوا را که به اندازه 10 میکرون هستند تشخیص دهد.
ممکن است دستگاههایی را پیدا کنید که سازندگان آن ادعا کنند در آن فیلترهای “نوع HEPA” استفاده شده اما در واقع اینطور نباشد. از آنجا که این فیلترها جداگانه آزمایش نمیشوند، نمیتوان گفت که عملکرد ضعیفتری دارند.
اما بهترین گزینه این است که از یک دستگاه تصفیه کننده استفاده کنید که از فیلترهای HEPA “واقعی” استفاده میکند. برای این منظور بهتر است از برندهای معتبر و قابل اعتماد خرید کنید.
برخی از دستگاههای تصفیه کننده دارای فیلترهای اضافی هستند که اغلب از کربن فعال یا زغال ساخته شدهاند و گازها، ترکیبات آلی فرار (VOCs) و مولکولهای بو را به دام میاندازد.
اگر با یک فرد سیگاری زندگی میکنید یا حیوان خانگی دارید این فیلترهای اضافی به کارتان میآید. اما آنها فقط برای جذب تعداد محدودی از ترکیبات خاص طراحی شدهاند و برای کارکرد درست باید مرتباً تعویض شوند.
برخی از دستگاههای تصفیه هوا فرآیندهای فیلتراسیون متکی به یونیزه کنندهها یا اشعه ماوراء بنفش (UV) را تبلیغ میکنند. اثربخشی این دستگاهها ثابت نشده است. همچنین ممکن است دستگاهی که ازن تولید میکند با کیفیت و استاندارد نباشد و یا کالیبره نباشد و میزان بیشتری ازن تولید کند که یک محرک ریه است و میتواند مشکلات تنفسی را بدتر کند.
دستگاههای تصفیه هوا چقدر سر و صدا دارند؟
تصفیه کننده های هوا دارای فنهای داخلی هستند که هوا را از طریق یک سری فیلتر بیرون میکشند. برخی از این فن ها مخصوصا بر روی سرعت پایین بی صدا هستند اما برخی دیگر ممکن است سر و صدای جزئی داشته باشند.
اگر از دستگاه تصفیه هوا در اتاق خواب یا اتاق نوزاد استفاده میکنید بهتر است دستگاهی را انتخاب کنید که حتی در سرعتهای بالاتر نسبتاً بی صدا باشد.
محدودههای نویز اندازه گیری شده بر حسب دسی بل را در کاتالوگ مشخصات دستگاه خود خواهید یافت. برخی دستگاههای تصفیه هوا مانند Blueair Blue Pure 411 میزان 17 دسی بل (صدایی شبیه خش خش برگ) تولید میکنند. برخی دیگر نیز میتوانند بیش از 60 دسی بل (مشابه صدای کولر) صدا تولید کند.
دستگاههای تصفیه هوا قابل حمل هستند؟
برخی از دستگاههای تصفیه هوا سبکتر از بقیه هستند. دستگاههای تصفیه هوای کوچک روی میز قرار میگیرند و به راحتی از اتاقی به اتاق دیگر منتقل میشوند.
دستگاه های تصفیه هوای بزرگتر و سنگینتر بهتر است ثابت بمانند. اگرچه برخی از آنها برای سهولت در جابجایی چرخ دارند. اگر میخواهید دستگاه تصفیهی هوای خود را مدام از اتاقی به اتاق دیگر ببرید، به فکر خرید دستگاهی کوچک باشید.
همانطور که اشاره کردیم، اندازه یک دستگاه تصفیه هوا با اندازه اتاقی که در آن قرار میگیرد در ارتباط است. پس مثلا تصفیهای که برای پاکسازی هوای اتاقی کوچک تهیه کردید، مناسب فضای پذیراییتان نیست.
هزینههای نگهداری دستگاه تصفیه هوا
تصور نکنید که پس از نصب دستگاه تصفیه هوا در خانه، هزینههای آن تمام میشود. بلکه باید به صورت دورهای فیلترهای آن را تعویض کنید.
هزینههای تعویض فیلتر در هر دستگاه متفاوت است. برخی از آنها دارای فیلترهای بسیار گران قیمت هستند که سالها کار میکنند، در حالی که برخی دیگر از فیلترهای ارزان قیمت استفاده می کنند که باید مرتباً تعویض شوند. بعلاوه برخی از پیش فیلترها، قابل شستشو هستند اما فیلترهای HEPA یکبار مصرف هستند و باید به صورت دورهای تعویض شوند.
قبل از خرید دستگاه تصفیه هوا، هزینه نگهداری آن را محاسبه کنید و این هزینه را با سایر دستگاه های تصفیه هوا که مد نظر دارید مقایسه کنید.
بهره وری انرژی دستگاههای تصفیه هوا
دستگاههای تصفیه هوا در صورتی کارآمدند که به صورت شبانه روزی فعال باشند. بنابراین هزینه برق را نیز در نظر بگیرید. برخی از دستگاههای تصفیه هوا دارای گواهینامه انرژی استار هستند که میزان مصرف آنها کمتر است.
دستگاههای تصفیه هوای کوچک مانند Levoit LV-H132 عموماً انرژی کمتری نسبت به دستگاه های بزرگتر مصرف میکنند، اما هوا را در ابعاد بسیار کوچکتر پاکسازی میکنند.
از طرف دیگر، دستگاههای تصفیه هوا که برای اتاقهای بزرگ مناسبند دارای سرعت فن بالاتری هستند و انرژی بیشتری مصرف میکنند و احتمالا صدای بیشتری هم دارند.
برخی از دستگاههای تصفیه هوا دارای حالت “eco” هستند که هنگامی که سنسورهای آن دیگر آلایندههای هوا را تشخیص نمیدهند، دستگاه را خاموش میکند.
معمولاً میتوانید مصرف انرژی تخمینی دستگاه تصفیه هوا را در مشخصات محصول پیدا کنید. برخی دستگاهها میزان برق 1.5 وات مصرف میکنند و کم مصرف محسوب میشوند. برخی دیگر از دستگاهها تشنه مصرف برق هستند و بیش از 200 وات برق استفاده میکنند که هزینه برق شما را بالا میبرد.
راهکارهای دیگر برای بهبود کیفیت هوای داخل ساختمان
مرتب جاروبرقی بکشید: هیچ دستگاه تصفیه هوایی نمیتواند مواد آلرژی زای بزرگتر مثل گرد و غبار و موهای حیوانات خانگی را که روی مبلمان و فرشها میچسبند از بین ببرد. برای تمیز کردن کف و مبلمان یک یا دو بار در هفته آن را با جاروبرقی دارای فیلتر HEPA جارو بکشید.
در آشپزخانه از فن استفاده کنید. همین کار را هم در حمام و دستشویی انجام دهید.
سیگار کشیدن در داخل خانه را متوقف کنید. شمع و عود هم روشن نکنید.
زمانهایی که هوا خوب است پنجرهها را باز کنید تا هوای تازه وارد منزل شود. اگر به گردهها حساسیت دارید و نمیتوانید پنجره را باز کنید از کولر با فیلترهای تمیز کمک بگیرید و هوای خانه را عوض کنید.
استفاده از مواد شیمیایی را کاهش دهید. استفاده از محصولات تمیز کننده سنگین شیمیایی را محدود کنید و رنگ، چسب یا حشره کش را در نزدیکی محل زندگی خود نگذارید.
دستگاه های تصفیه هوا: نکته پایانی
هیچ دستگاه تصفیه هوایی برای همه مناسب نیست یعنی به اصطلاح نمیتوان یک نسخه را برای همه پیچید. وقتی میخواهید دستگاه تصفیه هوا بخرید، ابتدا به درجه بندی CADR و انواع فیلترهای آن نگاه کنید تا ببینید به چه میزان نیازهای شما را برطرف میکند.
هنگامی که دستگاه تصفیه هوا مناسبتان را شناسایی کردید که هم بهترین فیلتراسیون را برای آلاینده های معمولی داشت و هم میزان هوایی که تصفیه میکرد مناسب فضای شما بود به مرحله بعد یعنی انتخاب ویژگیهای ثانویه مانند میزان سر و صدا و قابلیت حمل آن بروید. نکتهی آخر هم این که حتما به بودجه خود نگاه کنید و هزینههای نگهداری این تصفیهها را هم در نظر بگیرید.