آیا به تازگی با شیرآلات آشپزخانه خود به مشکل برخورده‌اید؟ به بیان دقیق‌تر، آیا شیرآلات آشپزخانه شما در مواقعی که می‌بایست ثابت و بی‌حرکت باشند حالت لرزشی یا ارتعاشی دارد؟ علت به وجود آمدن این وضعیت و چگونگی رفع آن را در صفحات پایین‌تر بیابید!
چرا شیرآلات آشپزخانه ارتعاش دارند؟
اگر شیرآلات آشپزخانه شما ارتعاش و حالت ضربه زننده دارند، به احتمال زیاد دلیل آن موج دار شدن و حالت جهشی پیدا کردن آب است. این مسأله به دلیل کمبود هوا در مخزن آب اتفاق می‌افتد. مخازن آب برای متراکم‌سازی به فشار هوا نیاز دارند. در غیر این صورت آب، مخزن را بیش از حد پر می‌کند و منجر به موج دار شدن آب در لوله کشی‌ها می‌شود. این نیرو به حالت ارتعاشی و لرزش در شیرآلات شما ختم می‌شود.
سازوکاری که در یک مخزن استاندارد انجام می‌شود به این صورت است که آب همراه با هوای ساکن در داخل ذخیره می‌شود. با گذشت زمان جذب هوا درمیان مولکول‌های آب اتفاق می‌افتد. در صورت کاهش هوای مخزن، فشار داخل مخزن، نامتوازن (غیر‌متعادل) می‌شود.
کاهش فشار به این معنا خواهد بود که دیگر هوا نمی‌تواند آب را فشرده سازد. بنابراین سطح آب بالا می‌رود و مخزن را پر می‌کند. بنابراین وقتی شیر آب را باز می‌کنید، شیر آشپزخانه ارتعاشی و جهنده می‌شود، زیرا هوای کافی وجود ندارد که آب را از لوله‌ها عبور دهد.
به ساده‌ترین بیان، نیرویی که آب را از طریق لوله‌کشی هُل می‌دهد همان هوایی است که آب را متراکم می‌کند.
در رابطه با منبع تحت فشار تیوب‌دار، باید گفت که آب و هوا به هم نمی‌رسند. به همین دلیل است که اگر به دلیل استفاده طولانی مدت یا نداشتن دوام و پایداری، نشتی رخ دهد، فشار هوا نامتوازن می‌شود. و همین مشکل در مورد ارتعاش و خروج توده‌ای آب اتفاق می‌افتد. یکی دیگر از علل شایع برای ارتعاش شدیدتر، مانند تکان خوردن یا لرزش شدید، به دلیل پدیده ضربه قوچ (چکش آبی) است. بسته شدن ناگهانی شیرآلات باعث می‌شود هوا در داخل لوله‌ها گیر کند. فشرده شدن هوا باعث تکان خوردن لوله‌ها و لرزش شیر آب می‌شود.
چه چیزی باعث می‌شود شیرآلات ارتعاش پیدا کنند؟
ما در بخش‌های زیر دلایل اساسی داشتن ارتعاش و لرزش را برای شیرآلات خلاصه‌وار ذکر کرده‌ایم:
مخزن آب بیش از حد آب داشته باشد:
هنگامی که مخزن یا منبع آب بیش از حد آب دارد، فشار هوا نمی‌تواند به درستی آب را فشرده و متراکم کند. که این امر منجر به ارتعاش و لرزش می‌شود.
فشار هوا در مخزن آب کافی نباشد:
ممکن است فشار هوا به دلایل متعددی با مخزن شما نا هم‌تراز شده باشد. ممکن است فشارسنج به درستی تنظیم و نصب نشده باشد. ممکن است سطح آب بیش از حد بالا باشد و غیره. همه این دلایل منجر به فوران و خروش آب می‌شود که علت اصلی ارتعاش شیرآلات است.
جریان ناگهانی و شدید آب در لوله‌کشی:
لوله‌کشی ممکن است به دلیل نشتی، ترک خوردگی و غیره با فوران و خروش آب مواجه شود.
تکه‌های دور ریز مواد و کثیفی در لوله‌ها جمع شوند:
به دلیل خرد شدن قطعات بزرگ به قطعات ریز به دلیل فرسودگی و استهلاک یا شرایط آب و هوایی، لوله می‌تواند در معرض الِمان‌های خارجی مانند خاک و تکه‌های دور ریز مواد و کثیفی قرار گیرد. این موارد باعث ایجاد و ادامه یافتن کاهش در فشار آب می‌شوند.
وجود نشتی در هر قسمتی از سیستم لوله‌کشی:
نشتی در هرگونه لوازم و اتصالات لوله‌کشی می‌تواند باعث کاهش فشار آب خانه شما شود.
شیر خیلی زود بسته شود:
باز و بسته شدن سریع هر نوع شیرآلات یا دریچه‌ای، چه شیر فلکه اصلی، چه شیر کنترل، چه شیر فشار شکن آب، باعث تشکیل موج ناگهانی و سرازیر شدن آب می‌شود. باز و بسته شدن سریع آب باعث می‌شود که آب خیلی سریع خارج شود، بنابراین باید اینکار به آرامی صورت گیرد.
پیش شارژ(پیش بار) در یک مخزن فشاری، نامتناسب است:
سوییچ فشاری و پیش شارژ باید همزمان و دوشادوش با هم کار کنند تا مخزن شما کار خودش را به درستی انجام دهد. در صورت خرابی، جریان خروشان و غیر عادی آب، اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
اتصال شل و سست لوله به شیرآلات:
یک مسئله ساده می‌تواند این باشد که لوله‌ای که به قسمت زیرین شیرآلات شما متصل است به اندازه‌ی کافی سفت و محکم وصل نشده باشد. شل و سست شدن و نامیزان بودن اتصالات، باعث لرزیدن و ارتعاش شیرآلات آشپزخانه می‌شود.
سوئیچ فشار یا پِرشِر سوئیچ (Pressure Switch) خراب باشد:
ممکن است سوئیچ فشار دچار خوردگی شود. این مورد یک مشکل واقعی است چراکه این قسمت مسئول نظارت داشتن بر فشار است. هرگونه اختلال عملکردی یا نقص فنی می‌تواند منجر به فوران و خروش آب شود.
واشر شل و سست در شیرآلات:
یک واشر شل متصل به مهره دریچه یا سوپاپ می‌تواند شیر آشپزخانه شما را به لرزش و ارتعاش بی‌اندازد. این حلقه‌ی مسطح استیل(فولادی) است که همراه با مهره بکار می‌رود و توپُر است. این واشر جهت جلوگیری از شل شدن پیچ‌ها استفاده می‌شود، بنابراین اگر سست و شل باشد، پس کل اتصال هم سست و شل است.
انحراف دهنده‌ی جریان در شیرآلات باعث جریان سریع و غیرعادی فشار آب می‌شود:
انحراف دهنده‌ی جریان در شیرآلات مسئول تغییر آب از حالت سرد به گرم و بالعکس است. این وسیله این کار را با استفاده از اختلاف فشار انجام می‌دهد. توقف ناگهانی جریان آب می‌تواند باعث جریان سریع و غیرعادی فشار آب و لرزش و ارتعاش شیرآلات شود. صدای مشابهی مانند کوبیدن آب یا ضربه زدن به آن را خواهید شنید.
پمپ چرخشی کوتاه:
اگر پمپ از نوع چرخشی کوتاه باشد، ممکن است باعث گرفتگی و انسداد در شیرآلات شود. این حالت معمولاً در صورت رسیدن به حد فشار شروع/ توقف اتفاق می‌افتد.
چگونه شیرآلات دارای ارتعاش و لرزش را درست کنیم؟
اول اینکارها را کنید:
مهمترین نکته این است که جریان آب دارای ارتعاش و لرزش را سبک و بی‌اهمیت تلقّی نکنید. اگر این مشکل را حل نشده رها کنید و سرسری بگیرید، جریان موج دار و خروشان آب می‌تواند مشکلاتی را در کل سیستم لوله‌کشی شما ایجاد کند.
فشار هوای مخزن را بررسی کنید:
فشار هوا به احتمال زیاد متهم ردیف اول است، بنابراین ما اول آن را بررسی خواهیم کرد. شما می‌توانید این کار را با تخلیه کامل مخزن از آب و همچنین تخلیه‌ی پمپ از آب انجام دهید. یادتان باشد که اول اتصال برق را قطع کنید.
در مخزن، دریچه تویی(تیوب) را مشاهده خواهید کرد. آن را بردارید. حالا با استفاده از آمپر مصرف‌سنج، می‌توانید فشار هوا را مورد ملاحظه‌ی دقیق قرار دهید. اگر فشار خیلی کم است، لازم است کمی هوا اضافه کنید. اگر فشار خیلی زیاد است، باید مقداری از آن را آزاد کنید.
اگر در محدوده‌ی طبیعی یک مخزن خالی (PSI 2 زیر کمترین عدد روی سوئیچ فشار) است، می‌توانید نتیجه بگیرید که فشار هوا دلیل آن نیست.
کلید یا همان سوئیچ فشاری را بررسی کنید:
بسیاری از قسمت‌های کلید یا همان سوئیچ فشاری شما ممکن است دچار فرسودگی، خوردگی، انسداد و غیره شوند. لازم است که یک بررسی کامل از سوئیچ فشاری داشته باشید. برای بازرسی دقیق باید آن را از مخزن جدا کنید.
گاهی اوقات با کمی تمیزکاری، مشکل برطرف می‌شود. در موارد دیگر، مثلاً وقتی قطعات فلزی دچار خوردگی شده‌اند، ممکن است نیاز به تعویض کردن آنها داشته باشید.
لوله اتصال را به شیرآلات آشپزخانه محکم متصل کنید: آخرین تلاش این است که وضعیت لوله/ شیلنگ اتصالی را به شیرآلات بررسی کنید. اگر شل است، ممکن است علت اصلی هم همان باشد. پس دوباره آن را محکم کنید.
اگر هیچ چیزی تغییر نکرد، از یک متخصّص حرفه‌ای کمک بگیرید:
هنگامی که همه چیز با شکست مواجه می‌شود، هیچ چاره‌ای جز تماس با یک فرد متخصص باقی نمی‌ماند. فقط دوستداران دو آتیشه می‌توانند انجامش دهند. بهتر است از آسیب جبران‌ناپذیر به چیزی گران قیمت یا مهم و ضروری جلوگیری کنید. حرفه‌ای‌ها بهتر می‌توانند مسائل مربوط به لرزش و ارتعاشات شیرآلات آشپزخانه را ارزیابی کنند و در نتیجه شما تعمیر سریعتری خواهید داشت.
چه چیزی موجب افزایش ناگهانی و فوران فشار آب می‌شود؟
دلایل زیادی برای موجدار بودن و غلیان کردن آب وجود دارد:
مخزن اشباع از آب است:
اگر مخزن شما غرقاب باشد، هوا نمی‌تواند به درستی آب را فشرده و متراکم کند، که منجر به جریان سریع و غیرعادی آب می‌شود. همچنین ممکن است متوجه شوید که موتور پمپ، خودش خود به خود بدون اینکه شما از آب استفاده کنید، روشن و خاموش می‌شود. سعی کنید مخزن آب را تخلیه کنید تا این مشکل را حل کنید.
لوله‌های شکسته یا دارای نشتی:
نشتی در لوله کشی‌ها به موجدار بودن و جریان سریع و غیر عادی آب، مربوط می‌شود. ممکن است فکر کنید که این امر باعث کاهش خروش و فوران آب می‌شود، اما واقعیت این است که اگر آب نتواند از لوله شکسته عبور کند، لوله‌ی دیگری با جریان سنگینی به عنوان موج بزرگ و فوروان ناگهانی روبرو خواهد شد.
سیستم گرمایشی در لوله‌های آب متصل شده به شیرآلات:
هنگامی که آبگرمکن یا شوفاژ، خالی از آب می‌شود یک دریچه یا شیر، به جریان ورودی آب امکان می‌دهد که مخزن آبگرمکن را دوباره پر کند. در نتیجه شما با افت فشار موقّتی روبرو خواهید شد، اما به محض بسته شدن دریچه، ممکن است آب به صورت یک جریان موجدار و خروشان به خروجی شیرآلات برگردد.
آبپاش اتوماتیک یا وسایل مشابه آن، باعث ایجاد جریان موجدار و خروشان آب در شیرآلات می‌شوند:
این دستگاه‌ها هنگام کارشان از مقدار زیادی فشار استفاده می‌کنند. بنابراین، در طول استفاده از آنها، متوجه کاهش فشار آب خواهید شد. اما متعاقباً، آب خروشان و موجدار فوران می‌کند تا اینکه دوباره به سطح طبیعی فشار خود برسد. این حالت برای هر وسیله‌ای که از آب با فشار بالا استفاده می‌کند صدق می‌کند.
شیرها یا دریچه‌ها آهسته بسته نمی‌شوند:
باز و بسته شدن سریع دریچه‌ها و شیرها جریان آب را به طور ناگهانی تغییر می‌دهد. این امر نیز می‌تواند منجر به زیاد شدن ناگهانی جریان آب شود.
چرا فشار آب خانه ما همواره در نوسان است؟
فشار آب به دلایل مختلفی دچار نوسانات می‌شود. برخی از دلایل متداول عبارتند از محبوس شدن هوا در داخل لوله‌ها، مسدود شدن و کهنه بودن لوله‌ها، خرابی یا از کارفتادگی شیر فشار شکن(pressure reducing valve)، متغیر بودن منبع آب، انشعابات زیاد در لوله کشی‌ها و غیره.
چگونه می‌توانیم افت فشار آب خانه خود را متوقف کنیم؟
می‌توانید افت فشار در آب را به روش‌های زیر متوقف کنید:
- حواستان شش دُنگ به فشار هوای مخزن آب باشید.
- شیر متعادل‌سازی فشار را با شیر ترموستاتیک جایگزین کنید تا آب سرد و گرم با هم مخلوط نشوند.
- وسایلی را که از فشار بالا استفاده می‌کنند و زمان استفاده آنها را در نظر بگیرید.
- انحراف دهنده‌های جریان آب را به روز کنید.
- بررسی کنید که آیا افراد خیلی زیادی از لوله‌کشی آب ساختمان شما استفاده می‌کنند یا تعداد مصرف کنندگان متناسب است و ساعت‌های پیک(اوج مصرف) چه زمانی است.
- بررسی کنید که آیا مخزن آب شما به دلایلی در حال کم شدن یا خالی شدن است یا خیر.
- چشمتان به نشتی احتمالی لوله‌ها باشد.
چگونه می‌توانید جریان آب را در شیرآلات آشپزخانه افزایش دهید؟
می‌توانید جریان آب را در شیرآلات آشپزخانه به روش‌های زیر زیادتر کنید:
باز کردن و رفع انسداد پرلاتور
وظیفه دستگاه هواده این است که هوا را به جریان آب اضافه کند. به همین دلیل، چندین روزنه دارد. آنها به راحتی می‌توانند با آثار مخروبه ذرات باقی مانده، و آت و آشغال مسدود شوند. هواده را با جدا کردن آن از شیرآلات آشپزخانه تمیز کنید.
سپس آن را برای چند ساعت در مخلوطی از آب گرم و سرکه قرار دهید. به این ترتیب کثیفی وخاک راحت‌تر از بین می‌روند.
کارتریج را باز کرده و پاک کنید
کارتریج‌ها هم دارای روزنه‌های کوچکی هستند که می‌توانند خاک و کثیفی را به خود بگیرند. اینها جریان آب را مسدود می‌کنند. بنابراین، با جداکردن آن از شیرآلات و آبکشی کردن، تمیزش کنید.
اگر انسداد یا مانع مسدودشدگی بیش از حد مقاوم و پایدار باشد، ممکن است لازم باشد آن را برای مدتی در سرکه بگذارید. اگر فکر می‌کنید که کارتریج دیگر قابل تعمیر شدن نیست، بهترین کار این است که یک کارتریج نو بخرید.
جریان موجدار و خروشان آب علت اصلی لرزش و ارتعاش داشتن شیرآلات است. و جریان ناگهانی و خروشان آب می‌تواند به دلایل زیادی رخ دهد. درحالی که دانستن برخی از بررسی‌های متداول برای اینکه خودتان بتوانید مشکل را حل کنید، مهم است اما به یاد داشته باشید که یک متخصّص حرفه‌ای همیشه آماده کمک کردن به شما است.