نحوه‌ی تعمیر نشتی سردوش و رسوب زدایی از آن

فشار کمِ آب در سردوش حمام واقعا آزاردهنده است و شاید هم تعمیر یا تعویض آن هزینه بردار باشد. اگر سردوش شما چکه می‌کند یا فشار آب خروجی از آن ضعیف است، می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد. اما به این معنی نیست که مجبورید به لوله‌کش زنگ بزنید. شاید راه‌حل از چیزی که فکر می‌کنید، آسانتر باشد.

اگر مشکل فشار آب در سایر شیرهای واحد ساختمانی خود ندارید و این مشکل فقط در دوش احساس میشود، تقریبا میتوان مطمئن بود که سردوش دچار رسوب گرفتگی شده است. این گرفتگی میتواند موجب نشت آب از اطراف و محل اتصال سردوش هم بشود؛ زیرا آب ورودی به سردوش با نازل های خروجی مسدود شده مواجه میشود و به ناچار به محل اتصال فشار می آورد. گاهی اوقات این موضوع میتواند باعث صدمه دیدن سردوش هم بشود.

پس پیشنهاد میکنیم، قبل از اینکه کلی پول برای تعمیرات ساده خرج کنید، یاد بگیرید که چطور با این نکات مفید، رسوبات سر‌دوش را برطرف کنید.

روش اول: سوراخ‌های سر‌دوش را تمیز کنید

1. شیر آب مربوط به سر‌دوش را قطع کنید. فشار ضعیف سر‌دوش می‌تواند به دلیل گرفتگی سوراخ‌های دوش باشد که در نتیجه‌ی تجمع آهک و سایر رسوبات معدنی است که با گذشت زمان در سوراخ‌ها جمع می‌شوند. اگر مطمئن نیستید که چه چیزی باعث نشت سر دوش شده است، این کارها را انجام دهید. این تعمیرات ساده و ارزان است و نیازی به جدا کردن کامل قطعات دوش ندارید.

می‌توانید به یکی از دو روش زیر کار خود را شروع کنید: یا شیر آب حمام یا فلکه اصلی آب را ببندید.

۲. صفحه‌ی روی سردوش یا کل سر دوش را جدا کنید. چون باید بخش‌هایی از سردوش که رسوب گرفته را در محلولی خیس کنید و بسابید، بنابراین باید آنرا از سایر قطعات دوش جدا کنید.

نکته: پس از باز کردن سردوش، شیر آب را باز کنید تا مطمئن شوید که فشار آب بدون حضور سردوش، خوب و معقول است و تنها مشکل از خود سردوش است. اگر بعد از باز کردن سردوش باز هم فشار آب ضعیف بود باید شیر آب حمام را چک کنید و حتی شاید نیاز به بررسی پمپ آب (در صورت وجود) داشته باشید.

• اگر می‌توانید فقط صفحه روی سردوش را باز کنید. اگر نه، کل سر دوش را از هم جدا کنید. نحوه‌ی انجام این کار به شکل و مدل سردوش شما بستگی دارد.
• معمولاً برای باز کردن سردوش باید پیچ‌های دور صفحه‌دوش یا سردوش را باز کنید. پس از اینکه پیچ‌ها را باز کردید، صفحه یا سردوش را خلاف جهت عقربه‌های ساعت بپیچانید و یا آن را بکشید تا جدا شود.

۳. به مدت ۸ ساعت صفحه یا سردوش را در سرکه سفید (ترجیجا خانگی) قرار دهید. ظرفی را بخرید یا انتخاب کنید که به اندازه کافی بزرگ باشد تا صفحه یا سردوش به راحتی در آن جا بگیرد. در صورتی که بیش از یک سردوش برای رسوب زدایی دارید که خود یا خانواده از آن استفاده می‌کنید، می‌توانید به جای ظرف از سینک استفاده کنید، البته اگر به اندازه کافی بزرگ باشد.

• ظرف یا سینک را با سرکه سفید پر کنید و مقداری نمک درشت به آن بیافزایید. مقدار سرکه‌ای که استفاده می‌کنید باید به اندازه‌ای باشد که سطح صفحه‌ی دوش یا سردوش را کاملاً بپوشاند.
• زمانسنج را روی ۸ ساعت تنظیم کنید، یا از زمانی که صفحه‌ی دوش یا سردوش را در سرکه قرار داده‌اید ۸ ساعت زمان بگیرید. مادامی‌که این قطعات خیس می‌خورند، سرکه تأثیرش را می‌گذارد و رسوبات را در خود حل می‌کند.

۴. باقیمانده‌ی رسوبات را با دست پاک کنید. پس از ۸ ساعت، آهک و سایر رسوبات معدنی حل شده‌اند. حالا باید این قطعه‌ها را تمیز کنید. ابتدا یک خلال دندان یا سوزن پیدا کنید تا در سوراخ‌های سردوش جا بگیرد. خلال دندان یا سوزن را در تمام سوراخ‌های صفحه فرو کنید تا رسوبات باقیمانده هم جدا شوند. سپس صفحه را با یک برس پلاستیکی محکم، تمیز کنید.

• اگر می‌توانید از فشار هوا هم برای زدودن ملایم رسوبات استفاده کنید.

۵. آزمایش کنید تا ببینید که آیا گرفتگی نازل های سردوش و یا نشتی آن برطرف شده است یا نه. برای اینکه معلوم شود آیا پاک کردن سوراخ های سردوش باعث رفع نشتی و گرفتگی آن شده است، صفحه یا سردوش را در جای خود وصل کنید. شیر آب را دوباره باز کرده و چک کنید که مشکل فشار آب برطرف شده است؟

روش دوم: تعویض واشر لاستیکی فرسوده برای رفع نشتی

۱.شیر دوش را ببندید. چکه کردن سردوش می‌تواند بدلیل فرسودگی واشر لاستیکی شیر آب نیز باشد. با گذشت زمان واشر یا اورینگ کم‌کم ترک می‌خورند و پاره می‌شوند. آب در آن ترک‌ها نفوذ می‌کند و در نتیجه موجب چکه کردن سردوش می‌شود. بنابراین تعویض واشر مشکل را حل می‌کند. اگر حمام، فلکه‌ی آب جداگانه دارد، آن‌را ببندید، فلکه در صورت وجود در نزدیکی دوش یا در زیرزمین قرار دارد.

• برای ماندگاری حلقه‌های اورینگ، باید از روان‌کننده استفاده کرد. اگر شیرمخلوط دوش شما از نوع شیر کلاسیک است، یعنی دو دسته جدا برای کنترل جداگانه آب سرد و گرم دارد، باید ببینید آبی که از سر دوش چکه می‌کند گرم است یا سرد تا تشخیص دهید نشتی از شیر آب از سمت آب سرد است یا آب گرم. به این طریق می‌فهمید که باید کدام شیر آب را تعمیر کنید.

۲. ببینید کدام واشر لاستیکی باید عوض شود. می‌توانید واشر لاستیکی سردوش یا شیر مخلوط را عوض کنید. نوع شیرآلات نشان می‌دهد که کدام واشر لاستیکی باید عوض شود. اگر شیر کلاسیک دارید که به آن شیر دو اهرمه هم می‌گویند، پس احتمالاً باید واشر لاستیکی داخل شیر را عوض کنید. اگر شیر آب تک دسته یا اهرمی دارید، احتمالاً واشر لاستیکی داخل سردوش است که باید عوض شود.

۳. واشر لاستیکی سر دوش را عوض کنید. برای تعویض واشر لاستیکی سردوش، ابتدا سردوش را از هم باز کنید. از آنجاییکه سردوش مارک‌های مختلف، با هم فرق دارند، باید یک مهره‌ به بازوی دوش متصل باشد. این مهره ‌شبیه به یک مهره فلزی معمولی است، اما از نظر طولی بزرگتر است. این مهره طول آن معمولاً حدود ۱.۵ برابر قطر آن است.

• قطعات باز شده را در پارچه بپیچید و با استفاده از آچار، مهره قالپاق را باز کنید تا سردوش از بازوی دوش جدا شود. پس از برداشتن سردوش، به ورودی سردوش یا به محل اتصال سردوش به علم دوش یا به شلنگ دوش نگاه بیاندازید تا واشر لاستیکی را پیدا کنید.
• بوش چرخان قطعه‌ای فلزی یا پلاستیکی است که مستقیماً به سردوش متصل می‌شود و همان چیزی است که موجب می‌شود سردوشِ ثابت بتواند گردش داشته باشد. ممکن است واشر درون آن قطعه هم باشد.
• وقتی واشر لاستیکی را پیدا کردید، آن را بیرون آورده و سپس واشر لاستیکی جدیدی با همان شکل و اندازه را به جای آن قرار دهید. اگر می‌خواهید مطمئن شوید که تعویض واشر جدید تاثیر دارد، باید واشری که کاملاً شبیه به واشر قدیمی است را تهیه کنید. دقت کنید که ضخامت واشر جدید با واشر قبلی یکسان باشد زیرا این امر می‌تواند به مرور زمان منجر به نشت آب شود.

۴. ممکن است نیاز باشد که واشر لاستیکی شیر مخلوط را عوض کنید. در شیرهای کلاسیک، دمای چکه‌ی آب به شما می‌فهماند که کدام یکی از دسته‌های شیر آب گرم یا سرد را باید تعمیر کنید. یک پیچ وجود دارد که بواسطه آن، مغزی شیر کلاسیک از بدنه جدا می شود.

• با توجه به مدل شیرآلات شما این پیچ می‌تواند در معرض دید بوده یا پشت درپوش پنهان باشد. اگر مدل شیر آب شما قدیمی است، پیچ آن در جلو یا در دو طرف شیر آب قرار گرفته است. اگر مدل شیرآلات شما نسبتاً جدید است، باید درپوش روی دسته شیر کلاسیک را بردارید تا بتوانید پیچ را ببینید. با باز کردن پیچ میتوانید مغزی شیر کلاسیک را جدا کنید.
• در شیرهای اهرمی، پس از اینکه پیچ را باز کردید، دسته را محکم بکشید تا از بدنه شیر بیرون بیاید. اگر نمی‌توانید این کار را با دست انجام دهید، شاید به وسیله ای برای بیرون کشیدن دسته شیر آب نیاز داشته باشید. وقتی دسته جدا شد، به کارتریج شیر اهرمی دسترسی پیدا خواهید کرد.
• حالا می‌توانید واشر لاستیکی را عوض کنید.

۵. قطعات شیر و دوش را دوباره بهم متصل کنید و ببینید که آیا مشکل برطرف شده است یا نه. اگر واشر سردوش را عوض کرده‌اید، سردوش را دوباره به بازوی دوش متصل کرده و فلکه‌ی آب را دوباره باز کنید تا ببینید آب هنوز چکه می‌کند یا خیر. سر دوش را آرام بپیچانید، اما زیاد سفت نکنید.

• اگر واشر شیرمخلوط دوش را عوض کرده‌اید، بنابراین می‌توانید آن را جمع کنید و برای این کار از مغزی شیرمخلوط کلاسیک شروع کنید. روی شیارهایی که مغزی درآن جا می‌گيرد، کمی روغن بزنید، سپس سوپاپ را سر جایش قراردهید. دستگیره‌های شیر را سر جایش قرار دهید، اما تا زمانی که مطمئن نیستید نشتی سردوش برطرف شده یا نه، آن را پیچ نکنید و می‌توانید با بستن مجدد فلکه‌ی آب، سردوش را آزمایش کنید.

روش سوم: تمیز کردن یا تعویض شیر تبدیل

۱. شیر فلکه‌ی تبدیل حمام را قطع کنید. شیر تبدیل آب را از شیر مخلوط به سردوش منتقل می‌کند. با گذشت زمان، این قطعه تحلیل رفته و یا در اثر تجمع رسوبات مسدود می‌شود. شیر تبدیلی که معیوب است حتی در مواقعی که آب از شیرمخلوط عبور می‌کند، نشت خواهد داشت. می‌توانید با تمیز کردن شیر تبدیل آنرا درست کنید، اما در کل بهتر است که آن را عوض کنید. ابتدا فلکه‌ی آب سرویس بهداشتی یا فلکه‌ی اصلی خانه را ببندید.

۲. برای دسترسی به شیر تبدیل، شیرآب را درآورده و از هم باز کنید. نگاه کنید که پیچ کجای دسته‌ی شیر قرار دارد، یا در معرض دید است و یا زیر درپوش قرار دارد. می توانید درپوش را با استفاده از چاقوی جیبی کوچک بردارید.

۳. شیر تبدیل را بیرون بیاورید. برای جدا کردن شیر تبدیل، باید مهره شش ضلعی که روی مغزی قرار دارد را باز کنید. اگر در بازکردن شیر تبدیل مشکل دارید، پارچه‌ای را به سرکه آغشته کنید و مدت کوتاهی دور قطعات بگذارید تا هرگونه رسوب آهکی از بین برود. اسپری های ضدرسوب و روان‌کننده‌ی شیرآلات هم می‌تواند به از بین بردن رسوبات کمک کند.

۴. شیر تبدیل را تمیز کرده و یا آن را تعویض کنید. وقتی شیر تبدیل را آزاد کردید، میتوانید آن را با استفاده از یک برس سیمی کوچک و سرکه سفید تمیز کنید. هنگامی که تمام رسوبات را برطرف کردید، شیر را از نظر سایش و فرسودگی بررسی کنید. اگر مشکلی وجود نداشت، بگذارید شیر، خشک شود. اگر در امتداد شیر تبدیل، ترک‌خوردگی وجود داشت، باید آن را عوض کنید.

۵. دسته‌ی شیر را دوباره جمع کنید و بررسی کنید که آیا نشتی سردوش برطرف شده یا نه. برای جمع کردن دسته‌ی شیر آب، برعکس مراحل قبلی را اجرا کنید. قبل از اینکه پیچ شیر را ببندید، فلکه‌ی آب را باز کنید تا ببینید آیا مشکل چکه کردن سردوش برطرف شده است یا خیر.

نکات

• مطمئن شوید که فلکه‌ی آب به طور کامل قطع است تا کارتان زیاد نشود.
• قبل از اینکه قطعات را جدا کنید، کف حمام یا وان را بپوشانید و فاضلاب را ببندید. این کار باعث می‌شود دوش یا وان آسیب نبینند، و همچنین قطعات یا لوازم دوش در فاضلاب فرو نروند.
• وقتی برای دوش یا سردوش قطعات یدکی می‌خرید، دقت کنید که با مارک شیرآلات شما مطابقت داشته باشد و یا حداقل از استانداردهای واحدی تبعیت کنند.

هشدارها

• هرگز دسته‌ی شیر را بیش از حد محکم نبندید، چون باعث خرابی شیر می‌شود.
• زمانی که می‌خواهید سردوش را بردارید، بسیار دقت کنید تا سردوش خراشیده نشود و آسیب نبیند.