چک لیست بررسی لوله‌کشی منزل

وقتی خرابی‌های لوله‌کشی همه با هم بروز ‌کند، فاجعه‌ به بار می‌آورد. اما اگر مرتبا اتصالات و لولا‌ها را بررسی کنید، قبل از اینکه کار به جاهای باریک برسد، می‌توانید مشکلات را شناسایی و حل کنید.

قسمت‌هایی که باید در فهرست بررسی قرار دهید قابل پیش‌بینی هستند و شامل مکان‌هایی می‌شود که اتصالات و لوله‌کشی‌های زیادی در آن انجام شده است یعنی سرویس بهداشتی و آشپزخانه. اما فراموش نکنید که اطراف خانه و مکان‌ها و وسایلی که به آب مرتبط هستند را هم چک کنید، مثل شیر شلنگ بیرون خانه یا آبگرمکن در زیر زمین یا شوفاژخانه.

سرویس بهداشتی

سرویس بهداشتی مکانی است که تمام افراد خانه خیلی زیاد از آن استفاده می‌کنند و عجیب نیست که با این تردد و استفاده زیاد، سیستم لوله‌کشی این مکان دچار مشکل شود. بویژه اگر از ابتدا دقت کافی در طراحی و انتخاب اجناس و نحوه اجرا نبوده باشد.

• شیرآلات: شیرآلات روشویی، وان و دوش بابد مورد توجه قرار گیرند. مرتبا آنها را بررسی کنید تا ببینید که چکه می‌کنند یا نه. برای برطرف کردن چکه، واشرها و کارتریج‌های خراب را عوض کنید. اگر لوله‌های آبی که در دیوارها قرار دارند دچار نشتی شوند، دردسرساز خواهد بود چون قبل از اینکه بتوان این نشتی پنهان را تشخیص داد، خسارت زیادی را به بار می‌آورد. این نوع نشتی‌ها زمانی خودشان را نشان می‌دهند که لکه آب و خراب‌های آن در طبقه پایین این لوله ‌کشی‌ها پدیدار شود. وقتی که آب را باز می‌کنید، به عملکرد آن دقت کنید، اگر متوجه شدید که فشار آب کم است یا بصورت غیر عادی پاشیده می‌شود، شاید بخاطر این است که املاح در پرلاتور رسوب کرده است. فشارشکن را می‌توانید باز کنید و بصورت دستی تمیزش کنید و برای پاک کردن رسوبات، آن را در سرکه قرار دهید.
• فاضلاب: امکان دارد در فاضلاب حمام، روشویی و وان مو یا صابون گیر کند و بهتر است قبل از اینکه منتظر بمانید این گرفتگی بیشتر شود، هر چند وقت یکبار کفشور یا فاضلاب را تمیز کنید و موها و آشغالها را از آن جدا کنید. همچنین بد نیست گرفتگی مجرای فاضلاب را قبل از اینکه کلا بسته شود تمیز کنید.
• توالت: توالت فرنگی قسمت‌های مختلفی دارد و خراب شدن هر یک از آنها می‌تواند مشکل ساز باشد. درپوش روی مخزن آب را بردارید و نگاه کنید که وقتی فلاش تانک را می‌زنید چه اتفاقی می‌افتد. اگر بعد از فشردن دکمه سیفون، آب در مخزن توالت فرنگی همچنان تخلیه ‌شود و دیر بند بیاید، در پایان آب زیادی به هدر خواهد رفت. تعمیر کردن تخلیه آب توالت فرنگی کار بسیار آسانی است. اگر زمانی که روی توالت می‌نشینید، بصورت جزئی دچار نوسان می‌شود و تکان می‌خورد یا متوجه می‌شوید که آب در اطراف پایه‌اش بیرون می‌زند، احتمالا حلقه مومی که پایه توالت را در برابر دهانه فاضلاب آب‌بندی می‌کند، خراب شده است و باید عوض شود.
• درزها و شکاف‌ها: اگرچه چسبی که در اطراف وان و یا دوش استفاده می‌شود چسب لوله‌ نیست، اما اگر از بین برود باعث می‌شود که آب وان یا دوش به دیوار و کف نفوذ کند و خسارات فاجعه‌باری را موجب شود. بطور مرتب درز روی دیوارها و کف را بررسی کنید تا مطمئن شوید سالم و دست‌نخورده است‌. اگر جایی از درزها باز شده بود با چسب بتونه آن را پر کنید. بهتر است هر چند سال یکبار بتونه‌های قدیمی را جدا کرده و از بتونه سیلیکونی با کیفیت بالا برای پر کردن مجدد درزها را استفاده کنید.

آشپزخانه

یکی دیگر از مکان‌هایی که اتصالات لوله‌کشی زیادی دارد آشپزخانه است. حداقل سالی یکبار اتصالات را بررسی کنید و اگر قسمتی خراب بود آن را تعمیر کنید.

• فاضلاب سینک: سینک آشپزخانه خیلی مورد استفاده قرار می‌گیرد و معمولا صافی سینک قسمتی است که می‌تواند چکه کند. زمانی که آب باز است به اطراف صافی و زیر سینک و همینطور شترگلو نگاه کنید. شاید نیاز باشد که اتصالات شترگلو را محکم کنید و اگر متوجه شدید که صافی زنگ زده یا چکه می‌کند باید عوضش کنید. اگر آب ظرفشویی خیلی آهسته تخلیه می‌شود، احتمال دارد که که لوله‌ها یا شتر گلو گیر داشته باشد. این اتصالات را باید باز و تمیز کنید. فاضلاب زیر سینک آشپزخانه را باید گهگاهی تمیز کرد. بعضی اوقات می‌توانید از لوله بازکن های ملایم و خانگی استفاده کنید که گرفتگی لوله‌های فاضلاب را باز می‌کند و موجب تخلیه مناسب آب می‌شود.
• شیرآلات: چکه کردن شیر رایج‌ترین مشکلی است که در آشپزخانه بوجود می‌آید و باید تعمیر شود. سالانه هزاران گالن آب بخاطر این مشکل به هدر می‌رود. وقتی که آب را می‌بندید دقت کنید و ببینید که آیا چکه می‌کند و در صورت لزوم آنرا تعمیر کنید.
• شیرفلکه‌ ها یپیسوار: شیر فلکه پیسوار، جریان آب ورودی به سینک، ماشین ظرفشویی و لباسشویی و شاید لوله آب یخچال را تامین و کنترل می‌کند. وقتی شیر فلکه پیسوار کاملا بسته باشد انتظار می‌رود که آب جریان نداشته باشد. در هنگام بررسی، شیرفلکه را محکم ببندید و از سالم بودن آن مطمئن شوید. اگر با وجود بسته بودن شیرفلکه پیسوار مقداری آب همچنان جریان داشت، باید فلکه را عوض کنید.
• چاهک سینک: مشکل مربوط به چاهک سینک معمولا به خاطر اتصالات تخلیه و فاضلاب است که در قسمتی به ماشین به ماشین لباسشویی و ظرفشویی و در قسمت دیگر به سینک ظرفشویی متصل است. این قسمت‌ها را بررسی کنید، اتصالات آنها را محکم ببندید و اگر فاضلاب در این قسمت‌ها چکه می‌کرد، واشر را هم عوض کنید. اگر بوی بدی از چاهک سینک بیرون می‌آید آن را تمیز کنید. برای نگهداری و تعمیرات چاهک به توصیه‌هایی که در دفترچه راهنمای آن است مراجعه کنید.
• ماشین ظرفشویی: در زمان بررسی وقتی که ظرفشویی در حال کار کردن است چند دقیقه وقت بگیرید و به صدای آن گوش کنید. اگر آب به کندی وارد ماشین می‌شود، احتمالاً مشکل از شلنگ یا فلکه است که جریان را کنترل می‌کند. اگر تخلیه آب به کندی صورت می‌گیرد یا پس از اتمام شستشو مقداری آب در کف ماشین ظرفشویی باقی می‌ماند، شلنگ تخلیه را بررسی کنید که شاید چیزی درون آن گیر کرده و یا شلنگ پیچ خورده باشد.
• یخچال: یخچالی که مخزن آب و یخ‌ساز دارد، باید بطور مرتب فیلترش عوض شود که بیشتر سازندگان هر دو سال یکبار را پیشنهاد می‌دهند. اگر در فیلتر رسوب یا آشغال گیر کرده باشد، از جریان آب به مخزن یا یخ‌ساز جلوگیری می‌کند. همینطور شلنگ آب یخچال را هم باید بررسی کنید که اگر پوسیده بود در صورت نیاز عوضش کنید.

سیستم چاه و فاضلاب

قطع جریان فاضلاب به فاضلاب شهری یا چاه مسئله‌ای جدی در سیستم لوله‌کشی است که می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات بهداشتی و سلامتی باشد. بررسی مرتب و تعمیرات لازم بهترین راه برای جلوگیری از وقوع این مشکل است.

• حفاظت از سیستم فاضلاب شهری: اگر خانه شما به سیستم فاضلاب شهری متصل است، از طریق بررسی‌های مداوم از گیر کردن لوله فاضلاب جلوگیری کنید. در خانه‌هایی که زیاد دچار گرفتگی فاضلاب می‌شود، احتمالا ریشه درخت در خط لوله وجود دارد که با بررسی‌های سالانه و خدمات فاضلاب شهری می‌توانید از برگشت فاضلاب به درون خانه جلوگیری کنید. روشویی و سینک و وان را همزمان باز کنید و سپس ببندید تا ببینید فاضلاب به بالا برمی‌گردد یا خیلی طول می‌کشد تا آب تمام قسمت‌ها تخلیه شود. به دنبال علائم و نشانه‌های گرفتگی فاضلاب بگردید و تا قبل از اینکه این گرفتگی بیشتر شود آن را از بین ببرید.
• بررسی لوله‌های هواکش یا ونت: یکی از بخش‌های ضروری فاضلاب خانه و سیستم زهکشی، لوله‌های هواکش است که فشار هوا و گازهای داخل سیستم فاضلاب را تعدیل می‌کند. طراحی درست و مهندسی شده ونت، بسیار بسیار ضروری است. این موضوع به شما کمک خواهد کرد که از انتشار بودی فاضلاب در ساختمان جلوگیری کنید.
  خروجی این لوله‌ها معمولا بالای سقف خانه قرار دارد و اگر با آَشغال گیر کند یا برف وارد آن شود و یا داخل آن یخ بزند و بسته شود، سیستم فاضلاب خانه به خوبی کار نخواهد کرد. وقتی سیستم لوله‌کشی خانه را بررسی می‌کنید، به لوله‌های هواکش که بالای ساختمان است هم نگاهی بیندازید و ببینید چیزی در آن گیر نکرده باشد. احتمالا چند تا از این لوله‌های هواکش روی پشت بام خانه شما وجود دارد، که هر کدام برای یکی از لوله‌های اصلی فاضلاب است و معمولا لوله‌های ثانویه هم وجود دارد.

قسمت‌های دیگر خانه

سرویس بهداشتی، آشپزخانه و سیستم فاضلاب شهری و چاه بخش‌های اصلی لوله‌کشی هستند، اما بسیاری از اتصالات و سایر لوازم منزل هم باید بطور دوره‌ای بررسی شوند.

• آبگرمکن: به دنبال نشانه‌هایی از نشت آب در لوله ورودی آب سرد و لوله خروجی آب گرم بالای آبگرمکن باشید. همچنین پایین آبگرمکن را هم نگاه کنید و ببینید آیا چکه می‌کند یا نه که می‌تواند به خاطر فشار و دمای نامناسب شیر اطمینان یا خرابی سوپاپ تخلیه باشد. هر چند سال یکبار مخزن آبگرمکن باید تخلیه و شسته شود تا رسوباتی ته آن باقی نماند. در مورد آبگرمکن‌های گازی باید شعله پخش کن آبگرمکن هرچند وقت یکبار توسط استادکار تمیز و سرویس شود.
• شیرفلکه‌ی های انشعابات: اگر سیستم لوله‌کشی منزل شما برای کنترل هر کدام از بخش‌های مختلف لوله‌کشی شیرفلکه مخصوصی دارد، آنها را تک تک بررسی کنید تا ببینید درست کار می‌کنند یا نه. اگر شیرفلکه‌ای خراب بود آن را عوض کنید.
• پمپ لجن‌کش: اگر خانه شما زیرزمینی دارد که مجهز به سیستم فاضلاب زیرزمینی و چاله فاضلاب است، باید نحوه عملکرد آن را کنترل کنید. باید چاله را بصورت دستی با آب پر کنید تا ببینید که آیا پمپ فعال می‌شود تا آب را تخلیه کند یا نه.
• شیرشلنگ‌های بیرون خانه: معمولا ما از شیرهای محوطه و باغچه غافل می‌شویم، اما این شیرآلات هم خراب می‌شوند و چکه می‌کنند و باید آنها را تعمیر کرد که یا نیاز به تعویض واشر دارند یا تعویض کارتریج. در آب و هوای سرد امکان دارد شیرهای محوطه بخاطر هوای به شدت سرد زمستان ترک بخورند، بنابراین اگر شیرشلنگی خراب شد آنرا عوض کنید.
• شبکه آبیاری: سیستم آب‌پاشی چمن باید در ابتدای فصل آبیاری بررسی شود تا مطمئن شوید تمام سری‌های آب‌پاش به خوبی کار می‌کنند. در پایان فصل آبیاری هم باید سیستم را برای فرا رسیدن زمستان آماده کرد، یعنی آب آن را زهکشی و کاملاً تخلیه کرد تا در طول زمستان لوله‌های آن یخ نزند و دچار ترکیدگی نشود.
• ماشین لباسشویی: شلنگ های آب لباسشویی را به صورت دوره ای از نظر سایش و پوسیدگی بررسی کنید. شلنگ های لاستیکی که شروع به بادکردن می کنند در اواخر عمر مفید خود هستند و باید تعویض شوند. اگر صاحب‌خانه در منزل نباشد و شلنگ‌های آب بترکد، هزینه‌هایی سنگینی را به جا می‌گذارد. همچنین فلکه هایی را کنترل کنید که به شیلنگ آب سرد و گرم ماشین لباسشویی متصل است و جریان آب آن را کنترل می کند. اگر با قطع کردن فلکه جریان آب کاملاً متوقف نمی‌شود، آنها را تعویض کنید.
• چک کردن فشار آب منزل: دقت کنید که سطح فشار آب متعادل باشد و آن را کنترل کنید تا از فشار اضافی بر روی سیستم لوله‌کشی جلوگیری کنید. فقط چند دقیقه طول می کشد تا فشار آب را با فشار سنج آزمایش کنید. اگر فشار بیش از حد زیاد است، رگلاتور فشار نصب کنید و اگر از قبل آن را دارید، تعمیر یا تعویض کنید تا فشار به سطح مناسب برسد. برای آموزش نحوه چک کردن فشار آب ساختمان میتوانید مقاله ای مرتبط را در راندماکس مطالعه کنید. کافیست روی این لینک کلیک کنید.